Over de zorg.

Vluchtelingen hebben specifieke gezondheidsrisico’s. EZONN ondersteunt zorgverleners bij passende zorg en het oplossen van knelpunten.

• Vluchtelingen die gevlucht zijn naar Nederland en die in asielprocedure zitten.
• Vluchtelingen uit Oekraïne, die via een speciale regeling toegang tot zorg hebben.
• Ongedocumenteerden.
• Nieuwe statushouders; dus vluchtelingen met een verblijfsvergunning

Bij vluchtelingen is de GGD verantwoordelijk voor de publieke gezondheidszorg voor asielzoekers. Deze zorg omvat onder meer jeugdgezondheidszorg (JGZ), infectieziektebestrijding en preventie, en voorlichting over gezondheid.

De GGD geeft in elk azc groepsvoorlichting over verschillende thema’s zoals zelfzorg en psychische en seksuele gezondheid. Ook voert de GGD bij aankomst de verplichte controle op tuberculose uit, voor asielzoekers uit landen waar tbc veel voorkomt.

Alle vluchtelingenkinderen krijgen een medische intake via de Jeugdgezondheidszorg (door de jeugdarts en -verpleegkundige); tevens vindt dan evaluatie van de vaccinatiestatus plaats en toediening van eventuele inhaalvaccinaties.

Eerstelijnszorg is – op reguliere asielzoekerscentra – beschikbaar via (GZA-)huisartsen. Vluchtelingen die wonen op asielzoekerscentra vallen onder een GZA-huisarts die werkzaam is in het AZC; statushoudende die in de gemeente zijn geplaatst hebben toegang tot de reguliere huisarts. GZA-huisartsenzorg is ook 24/7 telefonisch beschikbaar voor vluchtelingen via de GZA-praktijklijn. Voor andere opvanglocaties dan reguliere asielzoekerscentra kan de eerstelijnszorg anders geregeld zijn, dit kan verschillen per locatie en per gemeente.

Tweedelijns zorg is overal toegankelijk na verwijzing door huisartsen.

Voor zwangere vrouwen is de leidraad de ketenrichtlijn geboortezorg voor asielzoeksters. De COA-opvang medewerker heeft een signalerende, voorlichtende, ondersteunende en faciliterende rol. Wanneer een zwangere asielzoekster zich meldt bij het GZA op locatie maakt GZA een afspraak met de verloskundig zorgverlener en geeft relevante gezondheidsinformatie en psychosociale informatie door aan de verloskundig zorgverlener (met toestemming van de patiënt).
RMA Healthcare beheert een actuele lijst van verloskundig zorgverleners waar de zwangere asielzoekster naar toe kan worden doorverwezen. De verloskundig zorgverlener die gecontracteerd is voor een COA locatie is na te gaan via www.rmasielzoekers.nl.

Indien kraamzorg nog niet geregeld is, ondersteunt de verloskundig zorgverlener de zwangere bij het maken van de afspraak met de gecontracteerde kraamzorg. De verloskundig zorgverlener en GZA verwijzen beide de zwangere vrouw door naar de JGZ.

Indien er sprake is van een complicatie tijdens de zwangerschap, bevalling of kraambed wordt de asielzoekster doorverwezen naar de tweede lijn. Indien noodzakelijk wordt de verdere zorg van de begeleiding van de zwangerschap van de asielzoeker door de tweede lijn overgenomen.

Heeft u een vluchteling op uw spreekuur en vraagt u zich af hoe het zit met de financiering van zorg? Dit moet u weten

• Welke zorg mag en moet ik verlenen? Vluchtelingen, waaronder onverzekerden die niet in een asielprocedure zitten, hebben recht op zorg die volgens een arts medisch noodzakelijk is. Medisch noodzakelijke zorg beperkt zich niet tot spoedzorg. Het gaat hierbij ook om zorg uit het basispakket en – voor onverzekerbare vreemdelingen zoals ongedocumenteerden – om zorg uit de Wet langdurige zorg .
• Hoe wordt de zorg gefinancierd? Vluchtelingen zonder verblijfsvergunning of visum die asiel hebben aangevraagd hebben recht op zorg via de Regeling Medische Zorg Asielzoekers (RMA), hiervoor is het zorgnummer op de COA-pas van de patiënt benodigd. De kosten voor deze groep patiënten kunnen(achteraf) worden gedeclareerd bij het RMA.Vluchtelingen die geen verblijfsvergunning of visum hebben, (nog) geen asiel hebben aangevraagd en geen Nederlandse zorgverzekering hebben vallen onder de regeling voor onverzekerbare vreemdelingen van het CAK. De kosten voor deze groep patiënten kunnen (achteraf) worden gedeclareerd bij het CAK. Zie voor meer informatie  deze pagina van het CAK en deze pagina van  RMA . Voor vluchtelingen uit Oekraïne met een BSN in Nederland is per 1 juli 2022 een aparte vergoedingsregeling ontworpen genaamd  Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) .

• Álle ziekenhuizen en huisartsenpraktijken in Nederland kunnen bij het CAK, RMA of RMO declareren, afhankelijk van onder welke regeling de patiënt valt. De hoogte van vergoeding van het CAK (voor onverzekerbare vreemdelingen) is afhankelijk van of er spoedeisende of obstetrische zorg is verleend, en of het een gecontracteerd ziekenhuis betreft indien er tweedelijnszorg benodigd was. Zie voor meer informatie hierover   deze pagina van het CAK .

Duidelijke communicatie is essentieel in de zorg.

Zorgverleners zijn volgens de Wet op de Geneeskundige Behandelovereenkomst verplicht patiënten duidelijk en begrijpelijk te informeren. Daarom is het belangrijk om tijdens een consult met een anderstalige patiënt te overwegen of de inzet van een professionele tolk nodig is. Medische beroepsorganisaties hebben hiervoor in 2014 samen met de Patiëntenfederatie en Pharos de  Kwaliteitsnorm tolkgebruik bij anderstaligen in de zorg opgesteld. Het wordt sterk afgeraden om een kind als tolk in te zetten.

Op de website www.zoschakeltueentolkin.nl vindt u terug hoe informatie over het inschakelen van een tolk in verschillende sectoren van de zorg, hier vindt u ook via welk telefoonnummer u een (gratis) tolk kunt inschakelen voor asielzoekers of Oekraïense vluchtelingenkinderen.

Uit onderzoek blijkt dat inzet van tolken uiteindelijk kosteneffectief is. In de eerste lijn resulteert inzet van professionele tolken aanvankelijk tot een hogere zorgconsumptie en dus tot hogere kosten, maar vervolgens leidt deze inzet tot minder verwijzingen en ziekenhuisopnames.

Het gebruik van tolken op de spoedeisende hulp leidt eveneens tot minder vervolgconsulten en minder klinische opnames, zonder dat er sprake is van een langer verblijf op de SEH. Inzet van professionele tolken leidt tot slot tot meer tevredenheid bij patiënten én zorgverleners*.

Op dit moment is een nieuwe richtlijnmodule in ontwikkeling die de huidige kwaliteitsnorm zal vervangen.

*The impact of medical interpreter services on the quality of health care: a systematic review. Medical Care Research & Review; 62 (3):255-299; Bernstein J et al. (2002). Trained medical interpreters in the emergency department: effects on services, subsequent charges, and follow-up. Journal of Immigration Health